آزمایش کنید
وسایل و مواد: بشر، استوانه مدرج، مقداری ماسه
روش آزمایش:
۱. بشر را از ماسه پر کنید.
۲. با استوانه مدرج به آن آب اضافه کنید تا بشر از آب لبریز شود.
۳. مقدار آب مصرفی (مقدار آب توسط استوانه مدرج اندازه‌گیری شده) را برحسب سانتی‌متر مکعب یادداشت کنید.
۴. حجم آب مصرف شده نشان دهنده چیست؟
پاسخ و توضیح آزمایش کنید صفحه 58 علوم هفتم
این آزمایش ساده به شما کمک می‌کند تا مفهوم **تخلخل** ($\phi$) در خاک‌ها و سنگ‌ها را درک کنید. تخلخل، ظرفیت یک ماده برای ذخیره آب زیرزمینی را تعیین می‌کند. 💧
### ۱. مراحل و مشاهده
شما با این آزمایش در واقع یک مدل کوچک از نفوذ آب به داخل زمین را شبیه‌سازی می‌کنید:
* وقتی آب را روی ماسه می‌ریزید، آب فوراً به درون ماسه نفوذ می‌کند و فضاهای خالی بین ذرات ماسه را پر می‌کند.
* این کار را تا زمانی ادامه می‌دهید که دیگر آب در ماسه فرو نرود و سطح آب با سطح ماسه برابر شود (بشر لبریز شود).
### ۲. پاسخ به پرسش ۴
**حجم آب مصرف شده نشان دهنده چیست؟**
حجم آب مصرف شده نشان‌دهنده **حجم فضاهای خالی (حفرات)** موجود بین ذرات ماسه است. به عبارت علمی‌تر، این حجم آب نشان‌دهنده **تخلخل** (Pore Volume) ماسه است.
* **توضیح:** ذرات ماسه کاملاً به‌هم‌چسبیده نیستند؛ بین آن‌ها شکاف‌ها و فضاهایی وجود دارد. وقتی آب می‌ریزید، این آب فقط فضاهای خالی را پر می‌کند. بنابراین، مقدار آبی که ماسه می‌تواند در خود نگه دارد، برابر با حجم کل فضای خالی آن است.
* **نتیجه:** هر چه حجم آب بیشتری مصرف شود، **تخلخل** ماده (ماسه) **بیشتر** است و توانایی بیشتری برای **ذخیره آب زیرزمینی** دارد. 🕳️
